Jeszcze na początku XX wieku atopowe zapalenie skóry, w skrócie AZS, stwierdzano u 1% ludności na całym świecie. W ciągu ponad 100 lat wynik ten zwiększył się wielokrotnie. Obecnie objawy choroby diagnozuje się u 1/3 populacji. Najwięcej pacjentów dotkniętych tą chorobą mieszka w krajach wysoko rozwiniętych oraz rozwijających się. Lekarze podejrzewają, że ma to związek z nadmierną higieną, jednak nie mają wątpliwości, że główną przyczyną schorzenia są geny. Najnowsze badania dowodzą także, że na rozwój choroby mogą wpływać emocje i stres. Właśnie dlatego wielu pacjentów dotkniętych AZS cierpi z powodu depresji. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć o związkach skóry z funkcjonowaniem innych narządów.
Co to jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry (AZS) nazywane również wypryskiem atopowym, egzemą, a kiedyś także świerzbiaczką Besniera, wypryskiem alergicznym lub alergicznym zapaleniem skóry jest przewlekłą chorobą zakaźną skóry, która przebiega z okresami zaostrzeń i remisji. Towarzyszy jej uporczywy, nawrotowy świąd oraz liszajowacenie skóry. Najczęściej występującą przyczyną AZS jest nieprawidłowa reakcja immunologiczna związana z nadmierną reaktywnością komórek Langerhansa. Dr n. med. Andrzej Szmurło w następujący sposób charakteryzuje schorzenie:
Atopia to skłonność do reagowania w specyficzny sposób na alergeny środowiskowe. Jest to nadmierna i nieprzewidywalna reakcja na pyłki roślin, alergeny pokarmowe, sierść zwierząt i inne alergeny – reakcja ze strony układu oddechowego, oczu, przewodu pokarmowego i skóry. W ramach atopii mówimy o katarach siennych, astmie, atopowym zapaleniu skóry, atopowym zapaleniu spojówek itp. Atopowe zapalenie skóry zazwyczaj zaczyna się już we wczesnym okresie dziecięcym i niewątpliwie ma podłoże genetyczne.
Badania dowodzą jednak, że atopowe zapalenie skóry jest chorobą psychosomatyczną, dlatego nie bez znaczenia są emocje pacjenta i jego kondycja psychiczna. Nierzadko zdarza się bowiem, że dolegliwości nasilają się w okresie zwiększonego stresu lub w wyniku wydarzeń wywołujących silne napięcie psychiczne u pacjenta. Ponadto osoby z AZS często cierpią na depresję i wahania nastroju.
Skóra i emocje - co je łączy?
Dr Andrzej Szmuryło zauważa, że zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego wpływają bezpośrednio na zmiany skórne. Dzieje się tak m.in. dlatego, że niektórzy pacjenci odczuwają zmiany, których tak naprawdę nie ma. W efekcie rozdrapują skórę, powodując jej stany zapalne i drobne zakażenia przekształcające się w poważniejsze dolegliwości. Nie bez znaczenia jest także koncentracja na higienie. Osoby, które panicznie boją się zarazków, starają się obsesyjnie pozbyć drobnoustrojów. Częste mycie, szorowanie oraz stosowanie drażniących preparatów pogarsza kondycję skóry poprzez naruszenie naturalnego płaszcza lipidowego oraz uszkodzenia naskórka. W wyniku naruszenia płaszcza hydrolipidowego i przesuszenia skóry spowodowanych nadmiernym myciem dochodzi do zmian powodujących świąd i pieczenie. Następnie dochodzi do powstania podrażnień wywołanym drapaniem, co z kolei powoduje uszkodzenia, nadżerki, a także tzw. przeczosy (powierzchniowymi, linijnymi ubytkami w skórze uprzednio niezmienionej). Dr Szmuryło zauważa, że te zmiany nie zawsze muszą być związane z atopią, jednak niektóre zachowania pacjentów sprawiają, że ryzyko wystąpienia AZS zwiększa się nawet kilkukrotnie.
Stres a AZS
Dermatolodzy nie mają wątpliwości, że stres nasila problemy skórne. Doskonałym przykładem może być regresja lub zaostrzenie zmian towarzyszących atopowemu zapaleniu skóry czy łuszczycy. Stres sprzyja bowiem wytwarzaniu nadmiernej ilości białek w neuronach, co z kolei pobudza komórki zapalne w obrębie skóry. Z tego powodu nietrudno o nasilenie stanów zapalnych naskórka. Zdarza się także, że choroby dermatologiczne pojawiają się jako reakcja na silny stres. Przykładem może być pacjentka jednego z wrocławskich szpitali, u której nagle pojawiła się łuszczyca. Kobieta kilka tygodni wcześniej straciła syna, co wywołało u niej ogromny stres oraz znacząco wpłynęło na jej kondycję psychiczną. Pacjentka w krótkim czasie od tragedii zaczęła uskarżać się na świąd oraz zaobserwowała u siebie duże zmiany skórne. Dermatolog po przeprowadzeniu wywiadu i obejrzeniu naskórka bez trudu postawił diagnozę, jaką była łuszczyca.
Warto dodać, że nie tylko stres powoduje zmiany skórne. W gabinetach psychologów nie brak pacjentów, którzy cierpią na depresję lub nie radzą sobie z chronicznym napięciem psychicznym spowodowanym chorobami skóry. Często zdarza się bowiem, że uporczywe dolegliwości i nieestetyczny wygląd skóry wpływają na pogorszenie samopoczucia pacjenta, co prowadzi do licznych zaburzeń psychicznych. Dr Szmuryło podkreśla, że problem dotyczy głównie pacjentów borykających się z długo utrzymującymi się i kiepsko leczącymi się zmianami skórnymi, które stygmatyzują chorych. Wstyd, poczucie upokorzenia i niezgoda na nieestetyczny wygląd to częsty powód zerwania relacji społecznych i zamknięcia się w sobie. Taka postawa sprzyja rozwojowi depresji i zaburzeń depresyjno-lękowych.
Leczenie AZS - czy dermatolog wystarczy?
Atopowe zapalenie skóry to schorzenie, którego nie można całkowicie wyleczyć. Z powodzeniem można jednak łagodzić uporczywe zmiany skórne i skracać okresy regresji choroby. Warto jednak zaznaczyć, że wielu pacjentów potrzebuje wsparcia ze strony psychologa. Leczenie AZS (dowiedz się więcej na temat leczenia AZS https://www.emolium.pl/baza-wiedzy/azs/leczenie-azs/) w gabinecie dermatologicznym to za mało w przypadku osób, które odczuwają silny dyskomfort psychiczny spowodowany chorobą lub nie są w stanie zaakceptować zmian skórnych. Połączenie psychoterapii i leczenia AZS pod okiem doświadczonego dermatologa to najlepszy sposób na poradzenie sobie z chorobą i wydłużenie okresu regresji schorzenia. Badania dowodzą bowiem, że im lepsza kondycja psychiczna pacjenta, tym rzadziej dochodzi do zaostrzenia zmian skórnych, a nawroty choroby przebiegają łagodniej.
Pielęgnacja skóry atopowej
Ważnym czynnikiem leczenia i profilaktyki regresji AZS jest właściwa pielęgnacja skóry. Osoby dotknięte schorzeniem powinny zatem pamiętać o zaopatrzeniu się w preparaty przeznaczone do skóry atopowej. Na liście najbardziej przydatnych produktów znajdują się emolienty, płyny do mycia oraz kremy. Ich skład został skomponowany tak, by nie wywoływać alergii i łagodzić powstałe zmiany skórne. Ponadto warto zadbać o odpowiedni dobór proszków do prania i płynów do płukania. Nie należy zapominać, że podrażniać mogą ubrania wyprane w zbyt agresywnych detergentach. Poza dobrym pomysłem jest ograniczenie substancji zapachowych i konserwantów w kosmetykach. Wszystko to pomoże zadbać o skórę i uchroni ją przed podrażnieniami prowadzącymi do nawrotu choroby. Pacjenci z atopowym zapaleniem skóry powinni pamiętać także o zachowaniu umiaru w pielęgnacji ciała. Zbyt częste i długie kąpiele naruszają delikatny płaszcz lipidowy, torując drogę do naskórka drobnoustrojom. Nie bez znaczenia jest również unikanie drapania skóry. Warto też zadbać o to, by noszone na co dzień ubrania były wykonane z delikatnych tkanin naturalnych. Bawełna, len czy wiskoza pozwalają skórze oddychać i nie powodują nadmiernego pocenia. Zaletą tych materiałów jest również hydroskopijność. Wspomniane tkaniny chłoną wilgoć, zapobiegając otarciom i odparzeniom skóry.
Skóra i układ nerwowy są ze sobą ściśle powiązane. Nie dziwi więc to, że wiele chorób dermatologicznych wpływa na kondycję psychiczną pacjenta. Nierzadko zdarza się także, że silny lub chroniczny stres przyczyniają się do wystąpienia objawów dermatozy. Z tego powodu warto pamiętać o zbilansowanym trybie życia i znalezieniu czasu na odpoczynek. Życie w ciągłym stresie i napięciu mogą mieć bowiem ogromny wpływ na zdrowie, w tym także na kondycję skóry.
źródła:
- http://www.medonet.pl/ciaza-i-dziecko/choroby-dzieciece,atopowe-zapalenie-skory--azs----przyczyny--objawy--leczenie,artykul,1670007.html
- https://www.termedia.pl/dermatologia/Kobiety-bardziej-cierpia-chorujac-na-AZS,16711.html
- http://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,co-ma-stres-do-azs-,artykul,1659261.html
0 komentarzy
Prześlij komentarz
Dziękuję za Twój komentarz. :) Staram się odpowiadać na wszystkie pytania. Jeśli Twoje pominęłam, zadaj je raz jeszcze, bo czasem część mi umyka.
Komentarze zawierające spam, lokowanie produktów i linki reklamowe do innych stron nie będą publikowane.